اظهارنامه در معنی لغوی گزارش عملیات ها یا رویداد های مالی اشخاص حقیقی یا حقوقی بوده که در بازه های زمانی مشخصی تهیه و برای تعیین میزان مالیات به سازمان امور مالیاتی ارسال میشود . این بازه زمانی بستگی به سال مالی و مالیاتی شرکت ها داشته و حداکثر تا سه ماه باید ارسال گردد . اظهارنامه مالیاتی در انواع مختلف تهیه و تنظیم میشود . یک نوع اظهارنامه مالیاتی اظهارنامه عملکرد است که آن هم توسط اشخاص حقیقی و حقوقی تهیه و تنظیم میشود
تهیه اظهارنامه عملکرد مشمول چه کسانی می شود ؟
همه اشخاص حقیقی که دارای درامد و شغل و کسب و کار بوده مطابق با ماده ۹۵ مالیات های مستقیم موظفند بر اساس سال مالی نتیجه عملکرد مالی خود را به سازمان امور مالیاتی اعلام نمایند در همین راستا اشخاص حقوقی که شرکت داشته و شرکت انها به ثبت رسیده است هم موظفند طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیات های مستقیم اظهارنامه عملکرد را تهیه و به همراه ترازنامه سود و زیان خود به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند و حتما بایستی این کار در مهلت مقرر شده انجام شود
ماده ۹۵ مالیات های مستقیم
(اصلاحی ۱۳۹۴/۰۴/۳۱)- صاحبان مشاغل موضوع این فصل مکلف هستند اسناد و مدارک مثبت کافی برای تشخیص درآمد مشمول مالیات خود نگهداری کنند. صاحبان مشاغل از لحاظ تشخیص درآمد مشمول مالیات به گروههای زیر تقسیم میشوند:
الف
ب
ج
الف
صاحبان مشاغلی که به موجب این قانون مکلف به ثبت فعالیتهای شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند و باید دفاترو اسناد و مدارک مربوط را با رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری نگهداری کنند.
ب
صاحبان مشاغلی که بر حسب این قانون مکلف به ثبت فعالیتهای شغلی خود در دفاتر درآمد و هزینه میباشند. نمونههای دفاتر مذکور توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه میگردد و در دسترس قرار میگیرد.
ج
صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف) و (ب) فوق نیستند مکلفند صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه خود را طبق ضوابط ونمونههای تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور نگاهداری کنند.
تبصره ۱ (اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۲۷)
سازمان امور مالیاتی کشور در صورت تشخیص ضرورت تاپایان دی ماه هر سال فهرست مشاغل افزوده شده به بندهای (الف) و (ب) ماده(۹۶) و مشمول از آغاز سال بعد را تهیه و از طریق تشکلهای صنفی و درج آگهی در روزنامه رسمی و یکی از روزنامههای کثیرالانتشار به مودیان اعلام میدارد.
تبصره ۲ (اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۲۷)
آییننامه مربوط به روشهای نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی براساس نوع فعالیت و همچنین رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور با کسب نظر از جامعه حسابداران رسمی تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
صاحبان مشاغل براساس شاخصها و معیارهایی از قبیل نوع و حجم فعالیت به شرح ذیل گروهبندی میشوند:
گروه اول
گروه دوم
گروه سوم
گروه اول
اشخاص ذیل از لحاظ انجام تکالیف موضوع این آیین نامه جزو مودیان گروه اول محسوب میشوند:
1- کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان.
2-صاحبان کارخانه ها و واحدهای تولیدی و بهره برداران معادن دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه یا مراجع ذیربط.
3-صاحبان هتلهای سه ستاره و بالاتر.
4- صاحبان بیمارستان ها، زایشگاه ها، درمانگاهها ،کلینیک های تخصصی.
5- صاحبان مشاغل صرافی.
6- صاحبان فروشگاههای زنجیره ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه و یا مراجع ذیربط.
7-صاحبان موسسات حسابرسی، حسابداری و دفترداری، خدمات مالی و ارائه دهندگان خدمات مدیریتی، مشاوره ای، انفورماتیک و طراحی سیستم.
8-صاحبان موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی اعم از مسافری و یا باربری.
9- سایر صاحبان مشاغل و حرفی که درآمد ابرازی ( فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت) براساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد دو سال قبل (اظهارنامه تسلیمی خردادماه هر سال مبنای تعیین گروه بندی سال بعد از تسلیم اظهار نامه عملکرد میباشد. به عنوان مثال مبلغ فروش و سایر درآمدهای مندرج در اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال 1397 مبنای گروهبندی سال 1399 میباشد) یا آخرین درآمد قطعی شده( فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت) آنها بیش از مبلغ پنجاه و پنج میلیارد ریال باشد. (مشروط به ابلاغ برگ قطعی حداکثر تا پایان دی ماه سال قبل به شخص مودی یا نماینده قانونی وی.)
گروه دوم
سایر صاحبان مشاغل و حرفی که درآمد ابرازی (فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت) دوسال قبل آنها و یا آخرین درآمد قطعی شده آنها( فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت) بیش از هجده میلیارد ریال و مساوی یا کمتر ازمبلغ پنجاه و پنج میلیارد ریال باشد. (مشروط به ابلاغ برگ قطعی حداکثر تا پایان دی ماه سال قبل به شخص مودی یا نماینده قانونی وی.)
گروه سوم
صاحبان مشاغلی که در گروه های اول و دوم قرار نمیگیرند جزو گروه سوم محسوب میشوند.
تبصره 1
سازمان می تواند در صورت تشخیص ضرورت تاپایان دی ماه هر سال فهرست مشاغل افزوده شده به گروه اول براساس نوع فعالیت را تهیه و از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی کشور و یکی از روزنامههای کثیرالانتشار و یا از طریق تشکلهای صنفی و حرفهای ذیربط به مودیان مالیاتی اعلام نماید. مودیان اخیرالذکر از ابتدای سال مالیاتی بعد از اعلام مکلف به اجرای تکالیف تعیین شده مربوط به گروه اول خواهند بود.
تبصره2
در مواردی که مودیان صرفا به فعالیت ارائه خدمت اشتغال داشته باشند، پنجاه درصد ( 50%) نصابهای تعیین شده مبنای گروه بندی میباشد.
تبصره3
در مشاغل مشارکتی اعم از اختیاری یا قهری، درآمد ابرازی و یا قطعی شده مشارکت ملاک عمل میباشد.
تبصره4
صاحبان مشاغل و حرف موضوع این آییننامه در اولین سال ایجاد(تأسیس) به استثناء مودیانی که به واسطه موضوع فعالیت جزو گروه اول طبقهبندی شده اند، جزو گروه سوم محسوب و از سال سوم فعالیت به بعد می بایست بر اساس نصابهای مقرر طبقه بندی شده و نسبت به انجام تکالیف قانونی عمل نمایند.
تبصره 5
تسلیم اظهارنامه گروههای بالاتر توسط صاحبان مشاغلی که در گروه های پایینتر قرار دارند (صاحبان مشاغل گروه سوم اظهارنامه گروه اول یا دوم ارائه نمایند یا صاحبان مشاغل گروه دوم اظهارنامه گروه اول تسلیم نمایند) منعی ندارد، لکن صرف انجام این امر مودی را در گروه های بالاتر قرار نخواهد داد.
در ماده 3 آییننامه عبارت “فرم اظهارنامههای مالیاتی برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل (گروههای اول،دوم و سوم) موضوع این آیین نامه باید حداقل شامل موارد زیر باشد:” جایگزین عبارت قبلی صدر ماده 3 آیین نامه اجرایی یادشده می گردد. همچنین عبارت “اشخاص حقوقی و” ذیل ماده 3 قبل ازعبارت “گروه اول:” و نیز در تبصره این ماده قبل از عبارت “صاحبان مشاغل” اضافه می شود.
مفاد تغییرات فوق از عملکرد سال 1400 (1400/1/1) اجرایی میباشد.