مالیات بر ارث چیست؟
سؤالی که اغلب از وراث پرسیده می‌شود این است که مالیات بر ارث چگونه محاسبه می‌شود و برای یک ارث 3 میلیاردی چقدر مالیات باید پرداخت شود. لازم است بدانید مالیات بر ارث بر کلیه اموال منقول و غیرمنقول متوفی تعلق می‌گیرد. پس از فوت فرد هر یک از وارثان، اگر بخواهند اموال متوفی را بین خود تقسیم کنند، ابتدا باید مالیات را با دولت تسویه کنند. هر ورثه به نسبت سهم خود مشمول مالیات خواهد بود.
مالیات بر ارث یک نوع مالیات مستقیم است که حق قانونی دولت در ماترک فرد متوفی تلقی می‌شود. از این رو وراث مکلف به پرداخت آن هستند، در غیر این صورت، حق تملک بر اموال به جا مانده و دخل و تصرف در آن‌را ندارند.
مواد 17 تا 43 از قوانین مالیات مستقیم (فصل چهارم باب دوم مالیات بر دارایی) مربوط به مالیات بر ارث است.
قوانین مالیاتی مستقیم را از اینجا ببینید
مدارکی که برای مالیات بر ارث باید تهیه کنیم چیست؟
- تهیه اظهارنامه مالیات بر ارث
- تهیه کپی یا تصویر گواهی شده اسناد مطالبات و بدهی های متوفی
- تهیه کپی یا تصویر گواهی شده همه اوراقی که اثبات کننده حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است
- تهیه کپی یا تصویر گواهی شده وکالت نامه یا قیم نامه (در صورت وجود وکیل یا قیم)
- ارائه رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی (اگر وصیت نامه ای وجود دارد)
- ارائه رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذی ربط
- گرفتن پرینت از فرم ها پرینت و تکمیل آن
- تکمیل فرم اظهارنامه مالیات بر ارث
- تعیین موقعیت جغرافیایی از روی نقشه
- مراجعه به اداره مربوطه جهت تشکیل پرونده
ثبت در خواست پنل حسابدار کمک
منظور از طبقات وراث چیست؟
قانون، وراث را بر اساس رابطه آنها با متوفی طبقه بندی می‌کند و از هر طبقه با نرخ‌های متفاوتی مالیات می‌گیرد. طبق ماده 862 قانون مدنی وراث به 3 طبقه تقسیم می‌شوند:
نکته: تا زمانی که از هر طبقه حتی فقط یک نفر از وراث در قید حیات باشد، به طبقات بعدی به هیچ وجه ارث تعلق نمی گیرد.
اگر مردی فرزند نداشته باشد، سهم الارث زن او یک چهارم خواهد بود. اگر فرزند و نوه داشته باشد سهم الارث همسرش یک هشتم خواهد بود. سهم الارث مرد از همسر متوفی نیز در صورت نداشتن فرزند نصف دارایی زن و در صورت داشتن فرزند یک چهارم دارایی زن است.
قوانین قدیم مالیات بر ارث به چه صورت بود؟
بر اساس قانون قبلی نرخ مالیات برای انواع مختلف دارایی ها یکسان بود. در قانون قدیم عامل تعیین کننده نرخ مالیات، میزان ارزش ماترک بود. در جدول زیر نرخ های مربوطه ارائه شده است:
| شرح | طبقه اول | طبقه دوم | طبقه سوم |
| تا 5 میلیون تومان | 5% | 15% | 35% |
| تا 20 میلیون تومان نسبت به مازاد 5 میلیون تومان | 15% | 25% | 45% |
| تا 50 میلیون تومان نسبت به مازاد 20 میلیون تومان | 25% | 35% | 55% |
| نسبت به مازاد 50 میلیون تومان | 35% | 45% | 65% |
نکات مهم قوانین مالیات بر ارث
- از سهم الارث هر یک از وراث طبقه اول، مبلغ 3 میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف است. چنانچه سن وراث طبقه اول کمتر از 20 سال باشد یا محجور یا معلول ازکارافتاده باشند، این مبلغ 5 میلیون تومان خواهد شد.
- میزان 80% ارزش سپرده های بانکی متوفی، مؤسسات مالی و اعتباری و اوراق مشارکت از پرداخت مالیات معاف است.
- میزان 50% ارزش سهام بورسی متوفی از مالیات معاف است.
- میزان 40% سهام غیر بورسی متوفی از مالیات معاف است
- میزان 40% ارزش خالص دارایی متوفی در واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی و کشاورزی معاف از مالیات می باشد.
انواع مالیات بر ارث
کلیه اموال منقول و غیرمنقول متوفی مشمول مالیات است. انواع مالیات عبارتند از: